Trzeba się trzymać pięknych przyzwyczajeń. Twórczość Jana Darowskiego. Studia i szkice
Zenon Ożóg, Jan Wolski (2012)
Brak informacji.
Agnieszka Nęcka/Uniwersytet Śląski w Katowicach – Proza polska XX wieku: przeglądy i interpretacje. T. 3, Centrum i pogranicza literatury (2014)
Artykuł przypomina Jana Darowskiego, pisarza do tej pory w Polsce prawie nieznanego. Autor szczególnie zwraca na siebie uwagę swoją autobiograficzną powieścią „Unsere”, która ukazała się dopiero w 2012 r. i stanowi unikalny zapis przeżycia człowieka, który wychował się na Śląsku na pograniczu polsko‑niemieckim, został powołany do wojska do Wehrmachtu w czasie wojny, a następnie uciekł do wojsk alianckich, aby walczyć z Niemcami. Zapiski o wydźwięku autoterapeutycznym pozwalały mu na poszukiwanie siebie i swojego miejsce w świecie. Walka z „syndromem wygnania” wiązała się z potrzebą świadectwa o przeszłości i ludziach, którzy ją tworzyli. Przeszłość, wpływająca na teraźniejszość, sprawiła, że „ja” z przeszłości nałożyło się na „ja” z teraźniejszości. W rezultacie postać z „Unsere” jest zakładnikiem własnych wspomnień.
Urszula Iżycka – cultureave.com (2017)
„Literatura emigracyjna – po boomie pod koniec lat osiemdziesiątych i początku lat dziewięćdziesiątych – ulega stopniowemu oddaleniu (w sensie dosłownym i przenośnym) i zapomnieniu. Oprócz kilku od lat uznanych nazwisk twórcy emigracyjni pojawiają się na rynku wydawniczym i w czasopismach sporadycznie. A może faktycznie – tak jak pisze Miłosz – »szkoda, że czytelnicy krajowi nie znają […] wielu […] poetów piszących poza krajem«. Jednym z tych Wielkich Zapomnianych, którego nazwisko przywołuje Miłosz w „Gorzkim wierszu”, jest – zmarły w 2008 roku – Jan Darowski. Był on poetą – jak określiła Maria Danielewicz Zielińska – »o niemal powieściowym życiorysie«. I ten właśnie życiorys, stwarzający kompleksy, ale także wyzwalający świadomość artystycznego statystowania historii, sprawił, iż jego poezja jest pełna pesymizmu, jest przestrzenią złożonych wyborów, nierozwiązywalnych napięć. A historia jest okrutna, nie liczy się z ludźmi, narodami, czasem. Jej przerażających wyroków Darowski doświadczył w swoim życiu kilka razy. To ona zaważyła w sposób dramatyczny na życiu i twórczości poety” – Urszula Iżycka
Więcej: https://www.cultureave.com/jan-darowski-poeta-nieznany/
Henryk Waniek – cultureave.com (2017)
„(…) to pióro nie byle jakie i umysł, choć dopiero z papierów zmartwychwstający. To mnie zresztą za bardzo nie dziwi, jako że przyszło mu być emigrantem. Żył niemal na innej planecie, patrząc na Polskę z bezpiecznego dystansu. Co więcej, nie rozpychał się Darowski na jarmarku literackiej próżności. Emigranckim, oczywiście. Przyglądał mu się z rezerwą, a kto wie czy nie nawet z niesmakiem. Tam, w Albionie. Ale czy na polskim byłoby inaczej? Do jarmarku nie pasował, kwalifikował się raczej do Hyde-Parku. Poza tym, gdzie mu tam do uniwersytetów! Jego doktoratem było samo życie. Lektury. Myślenie. Trzeźwy ogląd rzeczy. Nie czułby się pewnie dotknięty, gdybym tu napisał – samouk. Bo trudno o większy komplement. Kto się bowiem sam nie uczy, nie uczy się wcale, tylko jest nauczany. Toteż samouków mam w wielkim poważaniu” – Henryk Wanieks
Więcej: https://www.cultureave.com/zmartwychwstanie-z-posmiertnych-papierow-jan-darowski/
Alicja Jakubowska-Ożóg/Uniwersytet Rzeszowski – Dydaktyka Polonistyczna (2018)
Artykuł omawia wzajemną interpretację biografii i literatury. Przedmiotem analizy jest biografia Jana Darowskiego, pisarza związanego przez wiele lat z grupą literacką „Kontynenty”. Przeszłość przywołana we wspomnieniach Darowskiego ma strukturę hierarchiczną – obok dłuższych odcinków czasowych, stanowiących ramy dla opowiadań, pojawiają się odcinki krótsze (np. wydarzenia mierzone w dniach, tygodniach, miesiącach), które uzupełniane są istotnymi dla autora epizodami. Biografia Darowskiego ukazuje tragedię ludzi, którzy podobnie jak pisarz uwikłali się w historię i stali się właściwym kontekstem dla interpretacji sensów zawartych w jego utworach.
Więcej: https://repozytorium.ur.edu.pl/bitstreams/17a2c013-9bc2-464a-9c12-c1fc78e4270f/download
Jerzy Sikora (2019 r.)
Książka zawiera biografie i twórczość poetów londyńskich „Kontynentów”: Andrzeja Buszy, Bogdana Czaykowskiego, Adama Czerniawskiego, Floriana Śmieji i Jana Darowskiego. Stanowili oni szczególną grupę literacką, która jako pierwsza w dziejach polskiej literatury dojrzewała i debiutowała na obczyźnie – w Londynie na przełomie lat 50. i 60. ubiegłego wieku. – Czesław Miłosz uważał, że pierwszą książką, jaką powinni wydać, jest nie antologia wierszy, ale antologia biografii. Tragicznych, ale fascynujących biografii (…). Poeci londyńskich „Kontynentów” – nie wszyscy już w sensie fizycznym, ale poprzez swoją twórczość – nadal żyją, a ta książka ma jeszcze dodatkowo ożywić recepcję i znajomość ich poezji wśród, zwłaszcza młodych, czytelników i miłośników literatury w Polsce – pisze Jerzy Sikora.
Małe eseje. Jan Darowski
Martyna Wrońska/Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach – Studia Filologiczne Uniwersytetu Jana Kochanowskiego (2018)
Artykuł odnosi się do życia i twórczości pisarza, krytyka literackiego Jana Darowskiego. Przywołane w nim zostają wybrane tytuły z drugiego rozdziału „Esejów” pod redakcją Jana Wolskiego, tytułowych „Małych Esejów”. Zostają poddane ogólnej analizie oraz zestawione ze sobą w określonym porządku. W zestawieniu stanowią przekrojowy wycinek twórczości Darowskiego, przybliżając niektóre właściwości jego esejów.
Więcej: https://studiafilologiczne.ujk.edu.pl/sf/download/Martyna%20Wro%C5%84ska.pdf?tennumer=310
Katarzyna Niesporek/Uniwersytet Śląski w Katowicach – Tematy i konteksty (2020)
Tematem artykułu jest interpretacja wierszy Jana Darowskiego, które wskazują na problem niemożności powrotu poety do rodzinnego miasta – Brzezia nad Odrą. Choć symbolicznie zamyka on drzwi do przestrzeni, w której kiedyś żył, nadal trzyma klucz, jakby zostawiał sobie szansę na zmianę swojej decyzji. Boi się, że otworzy w ten sposób przestrzenie, do których nie chce wejść, zatem bada naturę klucza i początkowo próbuje się go pozbyć. Kiedy mu się nie udaje zapomnieć o kluczu, udowadnia jego nieporęczność i niefunkcjonalność. Autor „Drzewa sprzeczki” ostatecznie używa go w inny sposób – dla zabezpieczenia wspomnień o swoim miejscu urodzenia i dzieciństwa. Zamykając je poprzez metaforyczne „obracanie” klucza, stara się je chronić – jako swoją arkadię – przed „zaśmiecaniem”.
Więcej: https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_15584_tik_2020_20/c/1474-1396.pdf
Referat Małgorzaty Rother-Burek wygłoszony podczas Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej: “Trzeba się trzymać pięknych przyzwyczajeń”. Twórczość Jana Darowskiego; która odbyła się w Rzeszowie 8-9 listopada 2011r.
W konkursie „Brzeską aleją – poezja Jana Darowskiego” udział wzięło 19 osób. Laureaci wystąpią 30 września w DK „Strzecha”, podczas Wieczoru Polskiej Poezji.
Podczas odwiedzin Polski profesor Floriana Śmieja (pisarz, poeta wykładowca m.in. w University of Western Ontario, mieszkający na stałe w Kanadzie) stanął nad grobem przyjaciela – Jana Darowskiego.