Trzeba się trzymać pięknych przyzwyczajeń. Twórczość Jana Darowskiego. Studia i szkice Zenon Ożóg, Jan Wolski (2012)

Brak informacji.

Agnieszka Nęcka/Uniwersytet Śląski w Katowicach – Proza polska XX wieku: przeglądy i interpretacje. T. 3, Centrum i pogranicza literatury (2014)

Artykuł przypomina Jana Darowskiego, pisarza do tej pory w Polsce prawie nieznanego. Autor szczególnie zwraca na siebie uwagę swoją autobiograficzną powieścią "Unsere", która ukazała się dopiero w 2012 r. i stanowi unikalny zapis przeżycia człowieka, który wychował się na Śląsku na pograniczu polsko‑niemieckim, został powołany do wojska do Wehrmachtu w czasie wojny, a następnie uciekł do wojsk alianckich, aby walczyć z Niemcami. Zapiski o wydźwięku autoterapeutycznym pozwalały mu na poszukiwanie siebie i swojego miejsce w świecie. Walka z "syndromem wygnania" wiązała się z potrzebą świadectwa o przeszłości i ludziach, którzy ją tworzyli. Przeszłość, wpływająca na teraźniejszość, sprawiła, że "ja" z przeszłości nałożyło się na "ja" z teraźniejszości. W rezultacie postać z "Unsere" jest zakładnikiem własnych wspomnień.

Więcej: https://core.ac.uk/download/pdf/197744563.pdf

Urszula Iżycka – cultureave.com (2017)

"Literatura emigracyjna – po boomie pod koniec lat osiemdziesiątych i początku lat dziewięćdziesiątych – ulega stopniowemu oddaleniu (w sensie dosłownym i przenośnym) i zapomnieniu. Oprócz kilku od lat uznanych nazwisk twórcy emigracyjni pojawiają się na rynku wydawniczym i w czasopismach sporadycznie. A może faktycznie – tak jak pisze Miłosz – »szkoda, że czytelnicy krajowi nie znają […] wielu […] poetów piszących poza krajem«. Jednym z tych Wielkich Zapomnianych, którego nazwisko przywołuje Miłosz w "Gorzkim wierszu", jest – zmarły w 2008 roku – Jan Darowski. Był on poetą – jak określiła Maria Danielewicz Zielińska – »o niemal powieściowym życiorysie«. I ten właśnie życiorys, stwarzający kompleksy, ale także wyzwalający świadomość artystycznego statystowania historii, sprawił, iż jego poezja jest pełna pesymizmu, jest przestrzenią złożonych wyborów, nierozwiązywalnych napięć. A historia jest okrutna, nie liczy się z ludźmi, narodami, czasem. Jej przerażających wyroków Darowski doświadczył w swoim życiu kilka razy. To ona zaważyła w sposób dramatyczny na życiu i twórczości poety" – Urszula Iżycka

Więcej: https://www.cultureave.com/jan-darowski-poeta-nieznany/

Henryk Waniek – cultureave.com (2017)

"(...) to pióro nie byle jakie i umysł, choć dopiero z papierów zmartwychwstający. To mnie zresztą za bardzo nie dziwi, jako że przyszło mu być emigrantem. Żył niemal na innej planecie, patrząc na Polskę z bezpiecznego dystansu. Co więcej, nie rozpychał się Darowski na jarmarku literackiej próżności. Emigranckim, oczywiście. Przyglądał mu się z rezerwą, a kto wie czy nie nawet z niesmakiem. Tam, w Albionie. Ale czy na polskim byłoby inaczej? Do jarmarku nie pasował, kwalifikował się raczej do Hyde-Parku. Poza tym, gdzie mu tam do uniwersytetów! Jego doktoratem było samo życie. Lektury. Myślenie. Trzeźwy ogląd rzeczy. Nie czułby się pewnie dotknięty, gdybym tu napisał – samouk. Bo trudno o większy komplement. Kto się bowiem sam nie uczy, nie uczy się wcale, tylko jest nauczany. Toteż samouków mam w wielkim poważaniu" – Henryk Wanieks

Więcej: https://www.cultureave.com/zmartwychwstanie-z-posmiertnych-papierow-jan-darowski/

Alicja Jakubowska-Ożóg/Uniwersytet Rzeszowski – Dydaktyka Polonistyczna (2018)

Artykuł omawia wzajemną interpretację biografii i literatury. Przedmiotem analizy jest biografia Jana Darowskiego, pisarza związanego przez wiele lat z grupą literacką "Kontynenty". Przeszłość przywołana we wspomnieniach Darowskiego ma strukturę hierarchiczną – obok dłuższych odcinków czasowych, stanowiących ramy dla opowiadań, pojawiają się odcinki krótsze (np. wydarzenia mierzone w dniach, tygodniach, miesiącach), które uzupełniane są istotnymi dla autora epizodami. Biografia Darowskiego ukazuje tragedię ludzi, którzy podobnie jak pisarz uwikłali się w historię i stali się właściwym kontekstem dla interpretacji sensów zawartych w jego utworach.

Więcej: https://repozytorium.ur.edu.pl/bitstreams/17a2c013-9bc2-464a-9c12-c1fc78e4270f/download

Jerzy Sikora (2019 r.)

Książka zawiera biografie i twórczość poetów londyńskich „Kontynentów”: Andrzeja Buszy, Bogdana Czaykowskiego, Adama Czerniawskiego, Floriana Śmieji i Jana Darowskiego. Stanowili oni szczególną grupę literacką, która jako pierwsza w dziejach polskiej literatury dojrzewała i debiutowała na obczyźnie – w Londynie na przełomie lat 50. i 60. ubiegłego wieku. – Czesław Miłosz uważał, że pierwszą książką, jaką powinni wydać, jest nie antologia wierszy, ale antologia biografii. Tragicznych, ale fascynujących biografii (...). Poeci londyńskich "Kontynentów" – nie wszyscy już w sensie fizycznym, ale poprzez swoją twórczość – nadal żyją, a ta książka ma jeszcze dodatkowo ożywić recepcję i znajomość ich poezji wśród, zwłaszcza młodych, czytelników i miłośników literatury w Polsce – pisze Jerzy Sikora.

Małe eseje. Jan Darowski Martyna Wrońska/Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach – Studia Filologiczne Uniwersytetu Jana Kochanowskiego (2018) Artykuł odnosi się do życia i twórczości pisarza, krytyka literackiego Jana Darowskiego. Przywołane w nim zostają wybrane tytuły z drugiego rozdziału "Esejów" pod redakcją Jana Wolskiego, tytułowych "Małych Esejów". Zostają poddane ogólnej analizie oraz zestawione ze sobą w określonym porządku. W zestawieniu stanowią przekrojowy wycinek twórczości Darowskiego, przybliżając niektóre właściwości jego esejów.   Więcej: https://studiafilologiczne.ujk.edu.pl/sf/download/Martyna%20Wro%C5%84ska.pdf?tennumer=310

Katarzyna Niesporek/Uniwersytet Śląski w Katowicach – Tematy i konteksty (2020)

Tematem artykułu jest interpretacja wierszy Jana Darowskiego, które wskazują na problem niemożności powrotu poety do rodzinnego miasta – Brzezia nad Odrą. Choć symbolicznie zamyka on drzwi do przestrzeni, w której kiedyś żył, nadal trzyma klucz, jakby zostawiał sobie szansę na zmianę swojej decyzji. Boi się, że otworzy w ten sposób przestrzenie, do których nie chce wejść, zatem bada naturę klucza i początkowo próbuje się go pozbyć. Kiedy mu się nie udaje zapomnieć o kluczu, udowadnia jego nieporęczność i niefunkcjonalność. Autor "Drzewa sprzeczki" ostatecznie używa go w inny sposób – dla zabezpieczenia wspomnień o swoim miejscu urodzenia i dzieciństwa. Zamykając je poprzez metaforyczne "obracanie" klucza, stara się je chronić – jako swoją arkadię – przed "zaśmiecaniem".

Więcej: https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_15584_tik_2020_20/c/1474-1396.pdf

Referat Małgorzaty Rother-Burek wygłoszony podczas Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej: “Trzeba się trzymać pięknych przyzwyczajeń”. Twórczość Jana Darowskiego; która odbyła się w Rzeszowie 8-9 listopada 2011r.

W konkursie "Brzeską aleją - poezja Jana Darowskiego" udział wzięło 19 osób. Laureaci wystąpią 30 września w DK "Strzecha", podczas Wieczoru Polskiej Poezji.

Podczas odwiedzin Polski profesor Floriana Śmieja (pisarz, poeta wykładowca m.in. w University of Western Ontario, mieszkający na stałe w Kanadzie) stanął nad grobem przyjaciela - Jana Darowskiego.

Grudniowy numer miesięcznika społeczno-kulturalnego "Śląsk", zamieszcza obszerny materiał poświęcony pamięci poety, eseisty, tłumacza Jana Darowskiego - syna ziemi raciborskiej, twórcy emigracyjnego.

W ostatnią sobotę, o godzinie 11:00, w parafii pw. św. Mateusza i Macieja w Brzeziu, został według swojej woli pochowany Jan Darowski.

W sobotę, 5 lipca, w wieku 81 lat zmarł w Londynie Jan Darowski - poeta, eseista, krytyk literacki, jeden z założycieli i współredaktorów londyńskiej grupy „Kontynenty – Nowy Merkuriusz”.

Jest chłodny listopadowy wieczór. Dzień Wszystkich Świętych. Przemierzam aleje cmentarza Jeruzalem. Płoną znicze, gdzieniegdzie przechodzą zamyśleni ludzie. Cmentarz wymiera. Żywi idą do domu...

"Na krótko przed narodzinami, spalił się dom jego rodziców - urodził zatem w sąsiedzkim domu, u znajomych, ludzi dobrej woli. Ochrzczony został w stodole, zaadaptowanej do roli kościoła, kiedy to na czas budowy nowego kościoła, rozebrano stary... Matka często mawiała: Będziesz tułał się po świecie, tak ci jest widać pisane; nie mogłeś się w domu urodzić, nie mogłeś w kościele być ochrzczony..."

Firma Raciborskie Media, wydawca pisma "Brzeski Parafianin” z inicjatywy redaktor prowadzącej - Małgorzaty Burek, organizuje "Obchody 85. rocznicy urodzin Jana Darowskiego, poety ziemi raciborskiej”.

Cytując wiersz Jana Darowskiego Post mortem, Czesław Miłosz w Tygodniku Powszechnym komentował: żaden tak gorzki i okrutny wiersz nie został napisany w Polsce, a następnie dodał: czytelnicy krajowi nie znają ani nazwiska Jana Darowskiego, ani wielu nazwisk poetów piszących poza krajem.

O poetach londyńskiej grupy „Kontynenty” do której sam należałem, pisze się ostatnio w Polsce sporo. Powstawały prace naukowe o poszczególnych jej członkach, drukowano eseje krytyczne i recenzje, wydano kilka tomików ich wierszy.

Szkoda, że czytelnicy krajowi nie znają ani nazwiska Jana Darowskiego, ani wielu innych poetów piszących poza krajem. Czesław Miłosz, Gorzki wiersz.

Sympatyczna niespodzianka: gruba koperta, a w niej książka: Powroty. Wybór wierszy Jana Darowskiego, opublikowana w ubiegłym roku w Raciborzu przez wydawnictwo Raciborskie Media.

W Londynie 4 lipca 2008 roku zmarł Jan Darowski, skromny polski emigrant, poeta, krytyk i tłumacz, duch niezależny, samouk o rozległych horyzontach zainteresowań. Pozostawił po sobie dwa zbiory wierszy, kilkadziesiąt przekładów poezji i garść esejów i wywiadów drukowanych w czasopismach.

„Artystyczne słowo polskie ma swoją cenę niezależnie od tego, gdzie zostało wypowiedziane”. Pisarz polski gdziekolwiek tworzy, jeżeli tworzy dzieła należy nie do dwóch różnych kultur – ale do wspólnej, ogólnonarodowej polskiej kultury. Stały pobyt na obczyźnie, brak bezpośredniego kontaktu z żywym językiem w jego rozlicznych i zmieniających się wcieleniach, jak również fakt szczupłego kręgu odbiorców literatury, wyraźnie wskazują na to, iż praca pisarza na obczyźnie jest jako jednak z najtrudniejszych.

Jan Darowski- kto to taki? Powyższe pytanie zada pewnie niejeden czytelnik w Polsce, nawet ten dość dobrze obeznany ze współczesną literaturą. O ile wiem, nie powstał do tej pory w naszym kraju jeszcze żaden, przynajmniej odrębny szkic, opisujący twórczość autora Drzewa sprzeczki.